Nazywam się Adam Bratkowski i jestem adwokatem z Lublina, specjalizującym się w prawie rodzinnym, szczególnie
w rozwodach. Moi klienci cenią mnie
za profesjonalizm, empatię i skuteczność w prowadzeniu skomplikowanych
spraw rodzinnych.
Przed złożeniem pozwu o rozwód warto sprawdzić, jakie dokumenty będą potrzebne. Najważniejszym z nich jest oryginał aktu małżeństwa. Jeśli go nie posiadamy, możemy uzyskać odpis w urzędzie stanu cywilnego. Ten dokument jest obowiązkowym załącznikiem do pozwu. Jeśli małżonkowie mają wspólne dzieci, należy dołączyć również ich akty urodzenia, które także można otrzymać w urzędzie stanu cywilnego.
Jeśli w pozwie rozwodowym wnioskujemy o alimenty, zarówno na siebie, jak i na dzieci, warto załączyć dokumenty potwierdzające ponoszone wydatki, które mogą świadczyć o poziomie życia stron podczas trwania małżeństwa, takie jak faktury, rachunki, czy wyciągi z konta. Gdy wnosimy o rozwód z wyłącznej winy małżonka, warto dołączyć wszelkie dowody, które to potwierdzą, np. zdjęcia, nagrania czy raport detektywa.
Jeśli zatrudniliśmy profesjonalnego pełnomocnika, takiego jak adwokat lub radca prawny, do prowadzenia sprawy rozwodowej, warto dokładnie przeczytać przygotowane przez niego pisma procesowe (szczególnie pozew/odpowiedź na pozew). Ważne jest, aby przed sądem nie zmieniać stanowiska przedstawionego w tych dokumentach. Należy pamiętać, że wszelkie pisma zawierające stan faktyczny sprawy, sporządzane przez adwokata, są zazwyczaj konsultowane z klientem, który informuje swojego pełnomocnika o wszystkich istotnych szczegółach.
Jeśli chodzi o przebieg samej rozprawy, kluczowe jest zachowanie spokoju i unikanie prowokacji, zwłaszcza w przypadku konfliktu między małżonkami. W sądzie należy zwracać się z szacunkiem oraz odpowiadać rzeczowo i konkretnie na pytania. Odpowiedzi na pytania pełnomocników lub drugiej strony również kierujemy do sądu. Ubiór na rozprawę powinien być formalny i schludny.
Nie da się jednoznacznie określić, jak długo potrwa postępowanie rozwodowe. Średni czas od złożenia pozwu do rozpoczęcia procesu wynosi 3-6 miesięcy. W późniejszych etapach mogą wystąpić działania wymagające np. udziału biegłych sądowych. Najważniejszymi czynnikami wpływającymi na długość postępowania są dowody, w tym przesłuchania świadków w sprawach dotyczących orzekania o winie, oraz brak porozumienia w kwestiach związanych z dziećmi.
Sądy zazwyczaj najszybciej rozpatrują sprawy rozwodowe, w których małżonkowie mają zgodne stanowiska, tzn. wcześniej uzgodnili kwestie dotyczące dzieci, alimentów, władzy rodzicielskiej oraz kiedy żaden z małżonków nie domaga się orzeczenia winy drugiego. Podobnie jest, gdy małżonkowie nie mają dzieci lub mają dzieci pełnoletnie (powyżej 18 lat). Dlatego przed złożeniem pozwu warto podjąć rozmowy, aby ustalić najważniejsze kwestie. Wsparcie doświadczonego adwokata może być niezwykle pomocne, ponieważ pomoże on obiektywnie spojrzeć na sprawę i zaproponować kompromis.
Jeśli stanowiska stron są zgodne i nie ma żądania orzeczenia rozwodu z winy jednego z małżonków, postępowanie rozwodowe może zakończyć się już na pierwszej rozprawie.
Opłata za złożenie pozwu o rozwód jest stała i wynosi 600 zł, niezależnie od tego, czy wnioskujemy o rozwód z orzekaniem o winie, czy bez. Jeśli zdecydujemy się na skorzystanie z usług adwokata lub radcy prawnego, trzeba doliczyć ich honorarium, które może się różnić w zależności od wielu czynników. Wniosek o zabezpieczenie zawarty w pozwie o rozwód jest zwolniony z opłat, natomiast wniosek złożony później kosztuje 100 zł.
Sąd w trakcie sprawy rozwodowej może podzielić wspólny majątek na wniosek jednego z małżonków, jednak taki podział nie jest obowiązkowy w wyroku rozwodowym. Podział majątku nie może opóźniać postępowania rozwodowego. Najważniejszym elementem jest sam rozwód, a kwestie majątkowe można rozstrzygnąć w osobnym postępowaniu lub u notariusza.
W uchwale z 13 stycznia 1978 r. Sąd Najwyższy stwierdził, że „przeprowadzenie podziału majątku wspólnego w wyroku rozwodowym nie powoduje nadmiernej zwłoki postępowania, jeśli między stronami nie ma sporu co do składu i sposobu podziału tego majątku, lub jeśli wyjaśnienie spornych kwestii wymaga jedynie ograniczonego postępowania dowodowego”.
Tak, jeśli zostanie złożony wniosek o zabezpieczenie potrzeb rodziny i sąd go uwzględni w postępowaniu rozwodowym. Zabezpieczenie ma na celu ochronę sytuacji stron, gdy postępowanie trwa długo. W każdej sprawie cywilnej, rozpatrywanej przez sąd powszechny lub sąd polubowny, można żądać zabezpieczenia. Sąd może je przyznać zarówno przed wszczęciem postępowania, jak i w jego trakcie.
Zgodnie z orzecznictwem, w długotrwałym procesie alimentacyjnym, zabezpieczenie pełnych środków utrzymania osoby uprawnionej jest uzasadnione, ponieważ zapobiega narastaniu zaległości egzekucyjnych i daje pozwanemu przewidywalną sytuację procesową (Wyrok Sądu Apelacyjnego w Gdańsku z dnia 14 grudnia 1995 r., ACr 850/95). Sąd udziela zabezpieczenia postanowieniem, które można zaskarżyć. W przypadku zabezpieczenia alimentów, sąd z urzędu nadaje klauzulę wykonalności, co umożliwia wszczęcie egzekucji komorniczej. Warto pamiętać, że wniosek o zabezpieczenie musi być dobrze uzasadniony.
Przede wszystkim kwestie finansowe, ponieważ małżonek uznany za wyłącznie winnego może być zobowiązany przez sąd do płacenia alimentów na rzecz niewinnego małżonka. Obowiązek alimentacyjny wobec niewinnego małżonka zazwyczaj wygasa po pięciu latach od orzeczenia rozwodu, ale także w przypadku, gdy niewinny małżonek ponownie wejdzie w związek małżeński.
Rozwód za porozumieniem stron to rozwód bez orzekania o winie. Jeśli obie strony się na to zgodzą, sąd nie będzie badał, czy któryś z małżonków jest winny rozpadowi małżeństwa. Jakie są konsekwencje takiego rozwodu? Przede wszystkim wpływa to na kwestie alimentacyjne między małżonkami. Małżonek wyłącznie winny, na wniosek niewinnego, może być zobowiązany przez sąd do płacenia alimentów. W przypadku rozwodu bez orzekania o winie, alimenty mogą być przyznane tylko wtedy, gdy małżonek jest w niedostatku, co jest trudne do udowodnienia. Obowiązek alimentacyjny wobec niewinnego małżonka zazwyczaj wygasa po pięciu latach od orzeczenia rozwodu, a także wtedy, gdy niewinny małżonek ponownie wstąpi w związek małżeński.
W naszej Kancelarii mamy zwyczaj spotykania się z klientem tuż przed pierwszą rozprawą, aby omówić wszystkie ewentualności i wyjaśnić przebieg rozprawy, co mówić i kiedy. W dniu rozprawy spotykamy się pod salą sądową. Protokolant wywołuje sprawę, zazwyczaj używając nazwisk stron lub sygnatury akt. Strony i pełnomocnicy wchodzą na salę. Sędzia sprawdza obecność stron i świadków, jeśli zostali wezwani. Następnie świadkowie opuszczają salę. Sędzia może rozpocząć od przesłuchania stron lub zapytania ich o aktualne stanowiska, a później wzywa świadków. Na koniec sędzia zamyka rozprawę i wyznacza termin publikacji wyroku/postanowienia lub termin kolejnej rozprawy. W przypadku rozwodu bez orzekania o winie i uzgodnionych kwestiach dotyczących małoletnich dzieci (władza rodzicielska, kontakty i alimenty), sprawa może zakończyć się już na pierwszej rozprawie, a sąd wyda wyrok rozwiązujący małżeństwo. Natomiast w sprawach rozwodowych z orzekaniem o winie lub konfliktami dotyczącymi dzieci, zazwyczaj potrzeba kilku rozpraw, aby sąd mógł przeprowadzić szczegółowe postępowanie dowodowe i wydać wyrok.
Wieloletnie doświadczenie w reprezentowaniu klientów przed sądem w sprawach rozwodowych pozwoliło nam opracować standardowy zestaw pytań, które często padają podczas przesłuchania małżonków. Należy jednak pamiętać, że pytania te są dostosowywane do konkretnego stanu faktycznego każdej sprawy i mogą różnić się od poniższych.
Wieloletnie doświadczenie w reprezentowaniu klientów przed sądem w sprawach rozwodowych pozwoliło nam opracować standardowy zestaw pytań, które często padają podczas przesłuchania małżonków. Należy jednak pamiętać, że pytania te są dostosowywane Są to przykładowe pytania, które sąd może zadać podczas rozprawy rozwodowej. Strony mogą również odnosić się do zeznań drugiej strony. Im lepiej jesteście przygotowani do rozprawy, tym większa szansa na szybkie uzyskanie rozwodu. Pamiętajcie, że zeznania powinny być spójne z treścią pism procesowych, zwłaszcza pozwu o rozwód lub odpowiedzi na pozew.do konkretnego stanu faktycznego każdej sprawy i mogą różnić się od poniższych.
Przede wszystkim pamiętaj, aby zawsze zwracać się do sądu, czyli do sędziego. Nawet jeśli pytanie zadaje twój adwokat lub pełnomocnik drugiej strony, odpowiedzi kieruj w stronę sędziego, używając zwrotu „Wysoki Sądzie”. W sądzie nie ma miejsca na długie opowieści, więc musisz skupić się na przekazywaniu istotnych faktów. Odpowiadaj zawsze na konkretne pytania sądu lub pełnomocników; wymijające odpowiedzi mogą prowadzić do dalszych pytań. Ważne jest, aby nie dać się zdenerwować – odpowiedzi powinny być spokojne i przemyślane. Emocje mogą sprawić, że zapomnisz, co chciałeś przekazać. Jeśli na rozprawie obecny jest twój adwokat, jego zadaniem jest dopilnowanie, by wszystkie ważne kwestie, nawet te zapomniane przez ciebie, zostały poruszone.